Τι είναι οι Φοβίες;

Οι αντιδράσεις στις φοβίες συχνά οδηγούν στην αποφυγή της επίφοβης κατάστασης. Αυτές οι αποκρίσεις μπορούν να είναι αρκετά σοβαρές και να κυμαίνονται από ένα άτομο που συνειδητοποιεί σε ένα πρώτο στάδιο τη φοβία του μέχρι το σημείο όπου η φοβία γίνεται η δεύτερη φύση του – χωρίς το άτομο να συνειδητοποιεί απαραίτητα τον βαθμό στον οποίο η φοβία έχει αλλάξει τη ζωή του. Είναι πιθανό να μην αποφεύγεται εντελώς η επίφοβη κατάσταση. Όμως το άτομο είναι σχεδόν σίγουρο πως το φοβογόνο ερέθισμα θα φανερωθεί από στιγμή σε στιγμή, κάτι που πυροδοτεί περισσότερο τη φοβία του.

Ειδικές ή Απλές φοβίες

Αυτά τα είδη φοβίας περιστρέφονται γύρω από συγκεκριμένα αντικείμενα, καταστάσεις ή δραστηριότητες και περιλαμβάνουν ζωικές φοβίες, περιβαλλοντικές φοβίες και σωματικές φοβίες. Αυτός ο τύπος φοβίας αναπτύσσεται συνήθως στην παιδική ηλικία ή στην εφηβεία και μπορεί να γίνει ευκολότερος ως προς τη διαχείρισή του καθώς μεγαλώνετε. Ορισμένα παραδείγματα απλών φοβιών:

• Φοβία για ζώα όπως σκύλοι, φίδια ή τρωκτικά
• Φόβος του περιβάλλοντος χώρου, συμπεριλαμβανομένου του ύψους και της ανοιχτής θάλασσας
• Καταστασιακές φοβίες, όπως ένας έντονος φόβος πτήσης
• Φοβίες που σχετίζονται με το σώμα, όπως η εμετοφοβία ή η αιματοφοβία
• Σεξουαλικές φοβίες οι οποίες μπορούν να σχετίζονται με ένα άγχος επίδοσης

Μολονότι η κατάσταση είναι διακριτή, η επαφή με ένα σενάριο του είδους αυτών που περιγράφηκαν παραπάνω μπορεί να προκαλέσει σημαντικό άγχος ή ακόμα και κρίσεις πανικού, κάτι που μπορεί να είναι τόσο δυσάρεστο ώστε ο φόβος για την εμφάνιση της κατάστασης μπορεί να διαρκέσει για μια ολόκληρη ζωή αν παραμείνει χωρίς θεραπεία.

Συμπτώματα των φοβιών

Η συνεχής αποφυγή των φοβογόνων ερεθισμάτων σας μειώνει το ρεπερτόριο των συμπεριφορών σας και σας παγιδεύει σε έναν φαύλο κύκλο. Για παράδειγμα, πιστεύετε πως η αποφυγή των σκύλων μιας και τους φοβάστε -αλλιώς γνωστή ως κυνοφοβία-, είναι η μόνη λύση. Έτσι αποφεύγετε την επίσκεψη περιοχών όπου υπάρχει πιθανότητα να υπάρχουν σκύλοι, όπως πάρκα ή υπαίθριοι χώροι.

Αυτός ο ατέρμονος κύκλος αποφυγής μπορεί να επεκταθεί ακόμη και στο σημείο να μη θέλετε να δείτε ούτε μια εικόνα που να αναπαριστά το φοβογόνο ερέθισμα ή ακόμη και να λάβετε μέρος σε μια συζήτηση για το θέμα της φοβίας σας. Ανάλογα με το πόσο σοβαρή είναι η φοβία σας και σε ποιο βαθμό αναγκάζεστε να προσαρμόσετε την καθημερινή σας ρουτίνα προκειμένου να αποφύγετε το φοβογόνο ερέθισμα, η κατάσταση μπορεί να σας οδηγήσει σε επίμονο άγχος και κατάθλιψη.

Ψυχολογικά συμπτώματα πανικού συσχετιζόμενου με φοβίες

Αν έχετε φοβία που είναι ιδιαίτερα σοβαρή, είναι πιθανό να έρθετε αντιμέτωποι με έντονες σκέψεις και συναισθηματικές δυσκολίες οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Φόβος απώλειας ελέγχου
• Φόβος επικείμενου θανάτου
• Σαρωτική αίσθηση τρόμου
• Φόβος λιποθυμίας
• Φόβος βίωσης του ενοχλητικού άγχους που σχετίζεται με τη φοβία
•  Σωματικά συμπτώματα πανικού συσχετιζόμενου με φοβίες

Τα σωματικά συμπτώματα μιας φοβίας μπορεί να είναι σχεδόν τόσο ενοχλητικά όσο ο φόβος της κατάστασης ή του ίδιου του αντικειμένου. Αν βρεθείτε μέσα σε αυτή την κατάσταση ή σε επαφή με τη φοβία σας, είναι πιθανό να κατακλυστείτε από συμπτώματα υπερβολικού άγχους και πανικού, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Δύσπνοια και προβλήματα κατά την αναπνοή
• Εξάψεις ή αίσθημα ψύχους
• Τρόμος
• Εφίδρωση
• Κεφαλαλγίες
• Ζάλη
• Πόνος στην περιοχή του θώρακα
• Ναυτία
• Αίσθηση επικείμενης λιποθυμίας
• Ξηροστομία
• Σύγχυση